Natuurlijk kapitaal & plantaardige eiwitten
Ontwikkeling kansenkaart voor RVO en Vivera
Voor het ontwikkelen van vleesvervangers en hybride producten zijn (plantaardige) eiwitbronnen nodig. In opdracht van RVO en Vivera ontwikkelde Blonk Consultants een kansenkaart voor plantaardige eiwitbronnen. De kansenkaart geeft inzicht in tien nieuwe plantaardige eiwitbronnen. Hiermee wordt de eiwittransitie versneld.
Inzicht in eigenschappen van plantaardige eiwitten
Elke plantaardige eiwitbron heeft andere eigenschappen. Om bewuster om te gaan met natuurlijk kapitaal in het grondstoffenbeleid voor vleesvervangers, is het belangrijk om inzicht te hebben in deze eigenschappen. De kansenkaart biedt dit inzicht. Het is een overzicht van diverse economische, ecologische en technische aspecten van tien plantaardige eiwitbronnen, geteeld in Nederland. Deze informatie biedt handvatten aan producenten van vleesvervangers en hybride producten om de toepassing van nieuwe kansrijke eiwitbronnen te onderzoeken. Op basis daarvan kan het productportfolio worden verduurzaamd en kan productinnovatie worden ondersteund.Doel van de kansenkaart: richtlijnen voor de selectie van nieuwe plantaardige eiwitten, kennisloket voor eiwittransitie, startpunt voor nieuwe samenwerkingen en innovaties in de sector.
Wat is Natuurlijk Kapitaal?
Natuurlijk kapitaal is de voorraad natuurlijke hulpbronnen die het vermogen hebben om diensten te leveren aan mensen, zoals waterzuivering, natuurlijke plaagbescherming, plantbestuiving en koolstofvastlegging: de zogenoemde ecosysteemdiensten (PBL (2016), Natuurlijk Kapitaal: naar waarde geschat, Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving).
Natuurlijk kapitaal wordt in deze context gekwantificeerd in de impact indicator biodiversiteit.
Natuurlijk kapitaal is de voorraad natuurlijke hulpbronnen die het vermogen hebben om diensten te leveren aan mensen, zoals waterzuivering, natuurlijke plaagbescherming, plantbestuiving en koolstofvastlegging: de zogenoemde ecosysteemdiensten (PBL (2016), Natuurlijk Kapitaal: naar waarde geschat, Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving).
Natuurlijk kapitaal wordt in deze context gekwantificeerd in de impact indicator biodiversiteit.
Selectie van 10 plantaardige eiwitten
De volgende plantaardige eiwitten, geproduceerd in Nederland, zijn geselecteerd en onderzocht:- Soja
- Lupine
- Gele erwt
- Luzerne
- Aardappel
- Kikkererwten
- Veldbonen
- Raapzaad
- Waterlinzen
- Algen
Inzicht: handvaten voor toepassing van nieuwe eiwitbronnen
De kansenkaart is een digitaal document. Het geeft per gewas inzicht in diverse technische aspecten, milieuaspecten en financiële aspecten van de geselecteerde gewassen. Hierbij wordt steeds een vergelijking gemaakt met twee referentieproducten: soja eiwitconcentraat en soja eiwitisolaat, geteeld in Brazilië. Informatie die zichtbaar wordt is bijvoorbeeld beschikbaarheid op de markt, marktprijs, milieu-impact (klimaatverandering, landgebruik), biodiversiteit, smaak en technische kenmerken zoals potentie om eiwitvezels te maken en toelating op Europese markt. Op basis van deze informatie kunnen nieuwe vleesvervangende of hybride producten ontwikkeld worden.
Experts & onderzoeksmethode
Voor het verzamelen van alle informatie is gebruik gemaakt van verschillende methodes en experts binnen de vakgebieden.- Impact op natuurlijk kapitaal (met als belangrijk onderdeel biodiversiteit): hierbij is gebruik gemaakt van de onderzoekmethode Levenscyclus Analyse (LCA). Een LCA brengt de gehele keten in beeld en geeft een score voor biodiversiteitsverlies. Dit is gebaseerd op ReCiPe (een LCIA methodiek), waarbij verschillende impact-categorieën zijn gemeten, zoals de impact op broeikaseffect, verzuring, vermesting, uitputting van fossiele grondstoffen.
- Financiële haalbaarheid: de kansenkaart geeft inzicht in de haalbaarheid door de gehele keten heen. Hierbij zijn deze vragen belangrijk: Is het eiwitproduct bijvoorbeeld al beschikbaar, of betreft het een nieuw product of nieuwe herkomstlocatie. Hierbij moet beoordeeld worden of de eiwitbron past in het teeltplan van landbouwers, productieschaal en prijsstelling.
- Technologie voor teelt en verwerking: voor de teelt en verwerking van de gewassen is technologie nodig. Denk aan potentiele structuur van de vleesvervanger voor de juiste structuur en bite, aminozuurverhouding, voedselveiligheid, allergeniciteit, beschikbaarheid en nutritionele waarde.
Meer informatie
Wilt u meer weten over de ontwikkelingen van de kansenkaart?
Stuur een e-mail naar Roline Broekema