We staan voor een grote wereldwijde uitdaging om ons voedselsysteem te veranderen. Ons eetpatroon, en de productie van onze voedingsmiddelen, hebben een flinke impact op onze planeet. Bovendien eet een groot deel van de wereldbevolking heel ongezond of lijdt juist aan ondervoeding. Als we de groeiende wereldbevolking gezond willen blijven voeden zijn aanpassingen in ons voedselsysteem onvermijdelijk. Maar hoe maken we ons voedselsysteem gezonder, voor onszelf én de planeet? Een actueel (en urgent) thema. Recent verscheen bijvoorbeeld het EAT-Lancet rapport over gezonde en duurzame voeding. Om de complexe vraagstukken rondom duurzaamheid en gezondheid van voeding te kunnen aanpakken heeft Blonk Consultants in 2013 Optimeal gelanceerd. Optimeal is een (optimalisatie) tool, waarmee de duurzaamheid én gezondheid van voedingsmiddelen en -patronen berekend kunnen worden. Inmiddels wordt Optimeal gebruikt door diverse (voedingsmiddelen)bedrijven, overheden en NGOs. De afgelopen maanden is achter de schermen hard gewerkt om de tool een flinke update te geven. We zijn trots om het resultaat te presenteren: Optimeal 3.0 is nu beschikbaar.

Intuïtief in gebruik en nieuwe functionaliteiten

Voor de herontwikkeling van Optimeal hebben we samengewerkt met Frontwise, een organisatie gespecialiseerd in design en ontwikkeling van online tools met interactieve interfaces. In hun werk staat een sublieme gebruikerservaring voorop. Samen hebben we ervoor gezorgd dat Optimeal 3.0 zeer gebruiksvriendelijk is. Daarnaast is het programma volledig web-based beschikbaar en is de look en feel flink aangepakt.

Het resultaat is een aantrekkelijk programma, dat intuïtief in gebruik is. Een ‘wizard’ ondersteunt de gebruiker bij de keuzes in het analyseproces.

Verder zijn er een aantal nieuwe functionaliteiten toegevoegd, zoals de ‘product creator’. De ‘product creator’ biedt (voedingsmiddelen)bedrijven hulp bij productontwikkeling en -innovaties. Het geeft inzicht in het nutritionele en milieu-profiel van een nieuw product. De gebruiker kan vervolgens ingrediëntencombinaties aanpassen om zo de optimale samenstelling (gezond en/of duurzaam) te bepalen. In een volgende stap kan het nieuwe product toegevoegd worden aan voedingspatroon. Op deze manier kan grondig worden geanalyseerd hoe het nieuwe product een bijdrage kan leveren aan een gebalanceerd (gezond én duurzaam) voedingspatroon. Dit biedt (voedingsmiddelen)bedrijven de mogelijkheid om future-proof producten te ontwikkelen.

Datasets in Optimeal 3.0 – Europese focus

Het gebruik van goede en betrouwbare data is essentieel bij het optimaliseren van voedingspatronen. Voor een succesvolle optimalisatie zijn vier typen data nodig:

• Start dieet;
• Nutritionele grenzen die bepalen wat een gezond dieet is;
• Nutritionele waarden van voedingsmiddelen (samenstelling vitamines, mineralen, aminozuren et cetera);
• Milieu-impact van voedingsmiddelen (zoals carbon footprint, landgebruik en fossiel energiegebruik).

De meegeleverde dataset in Optimeal 3.0 heeft een Europese focus. Dit betekent dat het start dieet (referentie dieet) een gemiddeld Europees dieet betreft. Dit is gebaseerd op informatie van de European Food Safety Authority (EFSA). Ook de nutritionele grenzen, die een gezond dieet definiëren, zijn gebaseerd op richtlijnen van EFSA. De nutritionele waarden van de voedingsmiddelen, dus de samenstelling van vitamines en mineralen, bestaat uit gemiddelden uit zeven Europese landen. De milieu-impact van de voedingsmiddelen in de dataset is berekend aan de hand van levenscyclusanalyse (LCA). In een uitgebreid methodologiedocument wordt een toelichting gegeven op de data en gebruikte methodologie.